Dễ dàng nhận thấy trên thị trường hiện nay có khá nhiều dự án căn hộ chung cư được chào bán và gắn mác “căn hộ cao cấp”. Nhưng thực tế rất ít dự án đáp ứng đủ tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư đúng nghĩa. Vậy, những tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư của một dự án căn hộ cao cấp là gì? Bài viết dưới đây trích dẫn 8 tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư bạn cần biết.
1. Tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư về quy hoạch – kiến trúc
Việc sử dụng đất nhà chung cư phải phải đảm bảo phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền và tuân thủ theo quy định của pháp luật đất đai. Nhà chung cư phải thiết kế, xây dựng theo quy hoạch được duyệt.
Căn hộ phải có tối thiểu một phòng ở và một khu vệ sinh. Diện tích sử dụng tối thiểu của căn hộ không nhỏ hơn 25m2 và phải đảm bảo tỷ lệ căn hộ có diện tích nhỏ hơn 45 m2 không vượt quá 20 % tổng số căn hộ của dự án.
Nhà chung cư 2 phòng ngủ phải bố trí không gian sinh hoạt cộng đồng đảm bảo diện tích sử dụng bình quân tối thiểu đạt 0,8 m2/căn hộ, trong đó phải có không gian phù hợp để tổ chức hội nghị cư dân.
Đối với cụm nhà chung cư trong một dự án xây dựng khi không bố trí được không gian sinh hoạt cộng đồng trong từng tòa nhà, cho phép kết hợp tại một vị trí hoặc khu vực riêng biệt với tổng diện tích cho sinh hoạt cộng đồng được giảm tối đa 30 %; bán kính từ sảnh các tòa nhà tới nơi sinh hoạt cộng đồng không quá 300 m và cần tính toán, thuyết minh đảm bảo nhu cầu sinh hoạt thuận tiện cho cư dân.
Căn hộ phải được chiếu sáng tự nhiên.
Căn hộ có 2 phòng đến 3 phòng ngủ: cho phép một phòng không có chiếu sáng tự nhiên;
Căn hộ có từ 4 phòng trở lên: cho phép hai phòng không có chiếu sáng tự nhiên.
Phòng ngủ phải được thông thoáng, chiếu sáng tự nhiên. Diện tích sử dụng của phòng ngủ trong căn hộ không được nhỏ hơn 9 m2. Nhà chung cư phải có chỗ phơi quần áo đảm bảo mỹ quan của tòa nhà, cụm nhà và đô thị.
Chiều cao thông thủy, đối với:
Phòng ở không được nhỏ hơn 2,6 m;
Phòng bếp và phòng vệ sinh không được nhỏ hơn 2,3 m;
Tầng hầm, tầng nửa hầm và tầng kỹ thuật không nhỏ hơn 2,0
Tiêu chuẩn thiết kế căn hộ chung cư về cửa sổ:
Cửa sổ các phòng từ tầng 9 trở lên chỉ được làm cửa lật hoặc cửa trượt có cữ an toàn khi mở.
Đối với căn hộ không có ban công hoặc lô gia, phải bố trí tối thiểu một cửa sổ ở tường mặt ngoài nhà có kích thước lỗ mở thông thủy không nhỏ (600 x 600) mm phục vụ cứu nạn, cứu hộ.
Diện tích chỗ để xe (bao gồm đường nội bộ trong gara) của nhà chung cư được quy định như sau:
Diện tích tối thiểu là 20 m2 chỗ để xe (cả ô tô, xe máy, xe đạp) cho 100 m2 diện tích sử dụng căn hộ, trong đó cần bố trí cụ thể chỗ để ô tô, xe máy, xe đạp và đảm bảo tối thiểu 6 m2 chỗ để xe máy, xe đạp cho mỗi căn hộ.
Ðối với chỗ để xe sử dụng gara cơ khí hoặc tự động thì cứ 100 m2 diện tích sử dụng của căn hộ phải có tối thiểu 12 m2 diện tích chỗ để xe trong gara (đối với gara cơ khí nhiều tầng thì diện tích chỗ để xe được nhân với số tầng của gara cơ khí). Đường giao thông dẫn vào gara cơ khí phù hợp với công nghệ của gara cơ khí và phải đảm bảo tuân thủ các quy định hiện hành.
2. Tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư về kết cấu
Kết cấu và các bộ phận phi kết cấu của nhà trong thời gian thi công và khai thác sử dụng phải đảm bảo các tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cưsau:
An toàn chịu lực: phải thiết kế và xây dựng chịu được các tải trọng và tổ hợp tải trọng bất lợi nhất tác động lên chúng, kể cả tải trọng theo thời gian, trong đó các tải trọng liên quan đến điều kiện tự nhiên của Việt Nam (gió bão, động đất, sét, ngập lụt).
Khả năng sử dụng bình thường: phải duy trì được điều kiện sử dụng bình thường, không bị biến dạng và suy giảm các tính chất khác quá giới hạn cho phép của tiêu chuẩn được lựa chọn áp dụng cho công trình.
Đảm bảo khả năng chịu lửa: Các kết cấu, vật liệu kết cấu của nhà phải đảm bảo yêu cầu về khả năng chịu lửa.
Tuổi thọ công trình: Vật liệu kết cấu của nhà phải đảm bảo độ bền lâu trước tác động của khí hậu, xâm thực của môi trường xung quanh, của các tác nhân sinh học và tác nhân có hại khác, đảm bảo cho kết cấu công trình an toàn chịu lực và có khả năng sử dụng bình thường mà không phải sửa chữa lớn trong suốt thời gian khai thác và sử dụng.
Căn hộ chung cư phải đảm bảo các yêu cầu về tiêu chuẩn thiết kế sau:
Chuyển vị ngang tại đỉnh nhà và chuyển vị ngang tương đối giữa các tầng không được lớn hơn giá trị quy định theo tiêu chuẩn được lựa chọn áp dụng.
Gia tốc cực đại của chuyển động tại đỉnh nhà do tải trọng gió tác dụng không vượt quá giá trị quy định trong tiêu chuẩn thiết kế lựa chọn áp dụng.
Đối với công trình cao từ 25 tầng trở lên cần đáp ứng các yêu cầu về chống sụp đổ dây chuyền. Thiết kế chống sụp đổ dây chuyền có thể tính toán theo tiêu chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật được lựa chọn áp dụng.
Móng và kết cấu móng, kết cấu tầng hầm và hệ thống kỹ thuật phần ngầm của nhà phải được tính toán, thiết kế dựa trên các đặc trưng của đất nền, điều kiện địa chất thủy văn tại địa điểm xây dựng, cũng như mức độ xâm thực của đất nền và nước ngầm, phải đáp ứng các yêu cầu sau:
Đảm bảo an toàn chịu lực.
Đảm bảo độ lún, lún lệch nằm trong giới hạn cho phép theo quy định của nhiệm vụ thiết kế và tiêu chuẩn được lựa chọn áp dụng.
Đảm bảo an toàn cho bản thân công trình và các công trình lân cận (nổi và ngầm) trong quá trình thi công móng và tầng hầm.
3. Tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư về thang máy
Nhà chung cư từ 6 tầng trở lên phải có tối thiểu 1 thang máy, trên 9 tầng phải có tối thiểu 2 thang máy và đảm bảo lưu lượng người sử dụng theo tiêu chuẩn được lựa chọn áp dụng.
Cần bố trí tối thiểu 1 thang máy cho 250 người sống (tương đương cho 65 căn hộ) trong tòa nhà không kể số người ở tầng 1 (tầng trệt). Sức nâng của một thang máy phải không nhỏ hơn 400 kg. Trong trường hợp nhà có một thang máy, sức nâng tối thiểu của thang máy không nhỏ 600 kg. Đối với nhà chung cư có chiều cao lớn hơn 50 m, mỗi khoang cháy của nhà phải có tối thiểu một thang máy đáp ứng yêu cầu vận chuyển lực lượng và phương tiện chữa cháy.
Chiều rộng sảnh thang máy chở người phải bố trí phù hợp theo tiêu chuẩn được lựa chọn áp dụng. Thang máy phải có thiết bị bảo vệ chống kẹt cửa, bộ cứu hộ tự động và hệ thống điện thoại nội bộ từ cabin ra ngoài. Thang máy chỉ được vận hành khi tất cả các cửa đều đóng. Tốc độ của thang máy phải đảm bảo yêu cầu theo tiêu chuẩn được lựa chọn áp dụng.
4. Tiêu chuẩn thiết kế chung cư về hệ thống cấp nước và thoát nước
Hệ thống cấp nước, thoát nước sinh hoạt đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật quy định trong “Quy chuẩn Hệ thống cấp thoát nước cho nhà và công trình” và tiêu chuẩn được lựa chọn áp dụng.
Hệ thống cấp nước chữa cháy trong nhà và hệ thống cấp nước chữa cháy ngoài nhà đảm bảo các yêu cầu sau:
Khi chưa có hệ thống cấp nước chữa cháy ngoài nhà hoặc không đảm bảo lưu lượng, áp lực nước chữa cháy (cột áp) thì phải có nguồn nước dự trữ đảm bảo lưu lượng nước chữa cháy của hệ thống họng nước chữa cháy bên trong nhà ít nhất trong 3
Nhà có chiều cao lớn hơn 50 m phải có họng nước chữa cháy cho lực lượng chữa cháy bố trí ở mỗi tầng, điểm xa nhất của tầng phải nằm trong phạm vi 45 m tính từ họng nước chữa cháy (có tính toán đến đường di chuyển). Họng chờ phải được đặt trong khoang đệm ngăn cháy. Hệ thống họng chờ cấp nước chữa cháy cho lực lượng chữa cháy phải có họng chờ lắp đặt ở ngoài nhà để tiếp nước từ xe hoặc máy bơm chữa cháy và được nối với đường ống cấp nước chữa cháy trong nhà.
Lưu lượng cần thiết của hệ thống họng nước chữa cháy trong nhà được lấy theo tiêu chuẩn kỹ thuật được lựa chọn áp dụng, riêng đối với nhà cao trên 50 m, các tầng ở phải đảm bảo lưu lượng nước chữa cháy cho không ít hơn 4 họng nước chữa cháy, mỗi họng có lưu lượng 2,5 L/s trong khoảng thời gian chữa cháy tính toán. Mỗi điểm của tầng phải đảm bảo có hai họng nước chữa cháy phun tới đồng thời.
Bể xử lý nước thải của nhà chung cư phải được đặt ở vị trí thuận lợi, có đủ điều kiện xử lý hút thải, đảm bảo an toàn chịu lực, không bị nứt thấm, rò rỉ và không ảnh hưởng đến môi trường khi vận hành.
5. Tiêu chuẩn thiết kế chung cư về hệ thống thông gió và điều hòa không khí
Các căn hộ chung cư và không gian ngoài căn hộ phải có hệ thống thông gió tự nhiên hoặc cưỡng bức. Lưu lượng không khí tươi cấp cho mỗi căn hộ trong nhà chung cư không được nhỏ hơn 30 m3/h/người hoặc không nhỏ hơn tổng lượng không khí thải từ phòng bếp, phòng tắm và phòng vệ sinh của căn hộ.
Phòng bếp chung cư phải được cấp khí tươi và có hệ thống thông gió thải khí ra ngoài. Lối đi thoát nạn, sảnh giữa nhà phải đảm bảo hệ số trao đổi không khí không nhỏ hơn 4 lần/h theo thể tích của sảnh. Gara để xe phải đảm bảo hệ số trao đổi không khí không nhỏ hơn 6 lần/h đối với chế độ thông gió thông thường hoặc 9 lần/h đối với chế độ thông gió hút khói.
Khi sử dụng hệ thống thông gió cưỡng bức, điều hoà không khí cần đảm bảo các yêu cầu sau:
Chỉ được sử dụng chất làm lạnh đảm bảo an toàn môi trường theo quy định hiện hành;
Khí thải ra ngoài không được gây khó chịu hay nguy hại cho người và tài sản xung quanh;
Khi hoạt động không gây tiếng ồn quá giới hạn cho phép;
Các phòng có chất độc hại phải có hệ thống hút và cấp không khí độc lập; Không khí tươi phải được cấp trực tiếp vào trong phòng với lưu lượng không ít hơn 90 % lưu lượng khí thải ra.
6. Tiêu chuẩn thiết kế chung cư về hệ thống thu gom rác
Nhà chung cư phải có hệ thống thu gom rác đảm bảo các quy định về an toàn cháy nổ, vệ sinh môi trường. Hệ thống thu gom rác bên trong nhà được phép bố trí theo đường ống đổ rác hoặc phòng thu gom rác đặt tại từng tầng. Hệ thống này phải đảm bảo thu gom toàn bộ rác thải phát sinh trong nhà với thời gian lưu giữ không quá 2 ngày.
Hệ thống thu gom rác trong nhà phải đáp ứng các yêu cầu sau:
Cửa ống thu rác phải được bố trí tại buồng thu rác đặt ở từng tầng. Buồng thu rác phải là một không gian khép kín, được thông gió tự nhiên hoặc cưỡng bức, không gây lây lan mùi ra các căn hộ. Khoảng cách từ cửa căn hộ đến buồng thu rác gần nhất không được quá 25m.
Lối vào buồng thu rác ở mỗi tầng phải đi qua khoang đệm chống cháy. Buồng thu rác và khoang đệm chống cháy phải được bố trí hệ thống báo cháy tự động hoặc chữa cháy tự động.
Tổ hợp đường ống, cửa của đường ống thu rác, tấm chắn, van, cửa buồng thu rác phải được chế tạo từ vật liệu không cháy, chống ăn mòn. Tổ hợp này phải được cách âm khi bố trí sát phòng ngủ.
Cửa của đường ống thu rác phải là cửa chống cháy loại 1, kín khít, ngăn được mùi và có cơ cấu chắn khói tự động.
Phần đỉnh của đường ống thu rác phải có đường ống thoát hơi nhô lên khỏi mái nhà không ít hơn 0,7 m, diện tích mặt cắt không nhỏ hơn 0,05 m2 đồng thời phải có mái che mưa và lưới chắn để ngăn không cho các loài côn trùng, gặm nhấm xâm nhập.
Buồng chứa rác phải được bố trí ngay dưới đường ống thu rác tại tầng đầu tiên trên mặt đất hoặc tầng nửa hầm, tầng hầm thứ nhất. Buồng chứa rác phải có chiều cao thông thuỷ không dưới 2,5 m và có cửa mở ra ngoài. Buồng chứa rác phải có cửa cách ly và được ngăn với các bộ phận khác của nhà bằng tường ngăn cháy , có hệ thống thông gió, có hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động.
Buồng chứa rác phải có hố thu và đường ống dẫn nước bẩn vào hệ thống thoát nước chung, cũng như có lối vào riêng phục vụ việc chuyên chở rác.
Hệ thống thu gom rác trong nhà trên từng tầng phải đảm bảo các yêu cầu về tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư sau:
Thùng thu gom rác phải được đặt tại mỗi tầng trong một phòng riêng, không gây cản trở việc thoát nạn, cứu hộ.
Phòng chứa thùng thu gom rác phải được ngăn với khu vực khác bằng các bộ phận ngăn cháy, có hệ thống thông gió, thoát khói riêng biệt, có hệ thống báo cháy tự động, chữa cháy tự động.
Các thùng thu gom rác phải kín, không phát tán mùi, không rò rỉ, không gây rơi vãi rác khi vận chuyển. Việc vận chuyển các thùng thu gom rác ra khỏi mỗi tầng phải được thực hiện trong ngày.
Các loại rác gây nguy cơ cháy nổ, phát tán dịch bệnh không được đổ vào thùng thu gom rác.
7. Tiêu chuẩn thiết kế chung cư về hệ thống điện, chống sét và hệ thống truyền thông
Nhà chung cư phải đảm bảo các yêu cầu về thiết kế, lắp đặt, vận hành hệ thống trang thiết bị điện, chống sét và hệ thống truyền thông.
Máy biến áp bố trí trong nhà phải thỏa mãn các yêu cầu sau:
Tuân thủ các quy định của Quy phạm trang bị điện 11 TCN-20:2006.
Không được bố trí buồng máy ở ngay bên dưới, ngay bên trên hoặc liền kề các phòng tập trung trên 50 người. Buồng máy phải được ngăn cách với các bộ phận khác của nhà bằng tường ngăn cháy có giới hạn chịu lửa không thấp hơn REI 120 và bằng sàn ngăn cháy có giới hạn chịu lửa không thấp hơn REI
Buồng máy biến áp phải bố trí hệ thống báo cháy và chữa cháy tự động.
Phòng kỹ thuật điện phải bố trí ở vị trí khô ráo, có khoá, có cửa mở ra phía ngoài, đảm bảo dễ kiểm tra, đóng cắt điện. Các ống khí đốt; ống dẫn chất cháy; các nắp đậy, van, mặt bích, cửa thăm dò, vòi, của các đường ống, hộp kỹ thuật không được phép bố trí đi qua phòng kỹ thuật điện.
Nhà chung cư cao từ 28 m trở lên phải được trang bị máy phát điện dự phòng với công suất tối thiểu đảm bảo hoạt động của mạng điện ưu tiên gồm: điện cho bơm nước sinh hoạt, bơm nước chữa cháy, hệ thống báo cháy tự động, hệ thống bảo vệ chống khói, thang máy chữa cháy, chiếu sáng công cộng, các thiết bị báo cháy, camera quan sát, thông báo cháy và điều khiển thoát nạn và các phụ tải khác theo quy định của tiêu chuẩn thiết kế hiện hành.
8. Tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư về an toàn cháy
Nhà chung cư phải tuân thủ các quy định về an toàn cháy và đảm bảo các yêu cầu về tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư sau:
Tường và vách ngăn giữa các đơn nguyên; tường và vách ngăn giữa hành lang chung (bên ngoài căn hộ) với các phòng khác, trong nhà có bậc chịu lửa I, II và III phải có giới hạn chịu lửa không nhỏ hơn EI 60, còn trong các nhà có bậc chịu lửa IV phải có giới hạn chịu lửa không nhỏ hơn EI
Tường và vách ngăn không chịu lực giữa các căn hộ, trong các nhà có bậc chịu lửa I, II, và III phải có giới hạn chịu lửa không nhỏ hơn EI 40 và cấp nguy hiểm cháy K0, còn trong các nhà có bậc chịu lửa IV phải có giới hạn chịu lửa không nhỏ hơn EI 15 và cấp nguy hiểm cháy không cao hơn K1.
Lan can các lô gia và ban công trong nhà từ tầng 3 trở lên phải làm từ vật liệu không cháy. Các phòng có chức năng công cộng phải được ngăn cách với các phòng ở bằng các vách ngăn cháy loại 1, các sàn ngăn cháy loại 3, còn trong các nhà có bậc chịu lửa I thì phải ngăn cách bằng sàn ngăn cháy loại
Đối với nhà chung cư có từ 2 đến 3 tầng hầm, các cấu kiện, kết cấu chịu lực ở tầng hầm phải có giới hạn chịu lửa tối thiểu R 150.
Trên đây là một số tiêu chuẩn thiết kế nhà chung cư bạn cần nắm rõ. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho bạn.
